Ciepło właściwe to wartość charakterystyczna dla danej substancji w danej temperaturze tzw. stała materiałowa. Czyli jest to wartości energii jaką należy dostarczyć lub odebrać ciału, aby zmienić jego temperaturę o jedną jednostkę.
gdzie:
– dostarczone ciepło,
- masa ciała,
- różnica temperatur,
Definicję ciepła właściwego stosuje się również w chłodnictwie. W układzie SI jednostką ciepła właściwego jest dżul przez kilogram oraz przez kelwin:
Ciepło właściwie jest wielkością charakterystyczną dla danej substancji w danej temperaturze, czyli można powiedzieć, że jest stałą materiałową. Wynik jest zależny od temperatury, dlatego precyzyjniejszy oraz częściej stosowany jest wzór zapisany w postaci różniczkowej:
Stała materiałowa jest to fizyczna lub chemiczna właściwość danej substancji, która może być wyrażona liczbowo. Aby poprawnie podać jej wartości liczbowe często wymagane jest określenie warunków zewnętrznych(np. temperatury, ciśnienia, wilgotności).
Gaz charakteryzuje się wysoką ściśliwością, czyli zmianą np. ciśnienia podczas zmiany objętości naczynia, w którym umieszczona jest założona ilość gazu. Aby przy niezmiennym ciśnieniu ogrzać gaz o 1 °C trzeba dostarczyć inną ilość ciepła niż przy niezmiennej objętości.
Ściśliwość gazów powoduje, że inną ilość ciepła należy dostarczyć ogrzewając gaz o 1 °C przy niezmiennym ciśnieniu, a inną – przy niezmiennej objętości. Ciepło właściwe gazów doskonałych nie jest zależne od temperatury. Jeśli więc ogrzewany jest 1 kg gazu o 1 °C od temperatury 0 °C do 1 °C, to musimy dostarczyć tyle samo ciepła, co w sytuacji kiedy ogrzewamy od 54 °C do 55 °C. W sytuacji kiedy mówimy o gazach rzeczywisatych sytuacja jest inna. Ciepło właściwe jest wtedy zależny od temperatury, czyli czym mocniej chcemy ogrzać gaz tym więcej ciepła musimy dostarczyć.